Ако патувате од Шибеник кон Цплит по легендарната Јадранска Магистрала, во никој случај нема да го пропуштите местото или општината Примоштен. Се наоѓа на 20тина километри од Шибеник, каде полека се скрснува надесно и навлегувате во самото посебно место. На влезот ве пречекува фонтана која е поставена на самиот кружен тек а од кружниот има само три правци кои ве водат кон подлабокиот разглед на градот.
Полека се упатувате кон централниот дел каде ве пречекува вистински волшебен поглед и имате чуство како да се одделувате од современото и навлегувате кон место испреплетено со истторија. Впрочем и самата гледка е таква. Патот води до самата тврдина а потоа како топка која лежи на Јадранската шир се протега стариот дел од општината Примоштен.
Се упатуваме кон стариот дел, мали тесни поплочени со камен улички кои говорат за едно време низ кои се испреплетувале цивилизации, истории и периоди а кои и ден денес говорат за сето поминато бурно време. Најгоре на овој полу остров се наоѓа католичка црква а слегувајќи од другата страна добивате впечаток како да слегувате во денешното современо време. Веднаш тука се појавуваат марината во која се закотвени модерни глисери и јахти и започнува делот од угостителството, она по што Примоштен е препознатлив и живее од тоа.
модерни кафе барови, ресторани, сувенирници и слаткари се распослани буквално на секој чекор а угостителите на широка врата ја нудат својата понуда пред секој посетител.
Од другата страна на стариот камен предел се надзира новото современо и модерно живеење. Распространета обала со бели песочни камења и тиркизна боја на Јадранот, броен растителен и животински свет кој ужива во целата таа благодет но и прави посебна гледка која остава длабок впечаток. Веднаш до плажите се надзираат хотелски апартмани кои веќе се изградени но и некои кои се во најава за градба, се со цел да се задоволат потребите на туристите кои во огромен број го посетуваат Примоштен во летниот период.
Еве малку и од историјата на ова интересно место, кое вреди да се посети.
Во областа Примоште се познати траги од многу рано илирско, грчко и хрватско населување. Во средниот век, т.е. Во X век оваа област била позната како Брег (Парателесије), а во поново време, до крајот на XIX век. се споменува како Босиљине. Од Босиљина произлегле два округа: Примоштенскиот и Рогозничкиот регион.
Условите за стабилен и сигурен живот постоеле до последователните упади на турските трупи од подлабоките заднини и од Босна од крајот на XV век. а подоцна. Така, околу 1480 година. обичните жители на Прхова, Широка и Крушева се засолниле од турските упади и грабежи на блиското островче „Гола Глава“ (Капут Чиста) каде што основале нова населба – Примоште. Населбата, која била изградена на островот како прибежиште, за прв пат се споменува под хрватското име Примоштен во 1564 година. Уште тогаш островчето со населбата било заштитено од копното со одбранбен ѕид и комуницирало со копното преку подвижен дрвен мост. Островот затоа се нарекува Примоште, од каде што новата населба го добива името Примоште.
Жителите на новиот центар (Босиљине-Примоште) сепак не ја прекинаа целосно и трајно врската со областа во внатрешноста (Станови). Тие одеа таму и во времето на турската закана за да ја користат земјата, која сè уште остана најважна основа на нивната економија. На крајот на XVIII. а на почетокот на 19 век. ст. Примоштен се прошири и растеше демографски, станувајќи централен економски и социјален центар на почетокот на нашиот век. Дотогаш, поранешниот мост веќе беше заменет со насип, а станбената и стопанската агломерација се прошири надвор од периметарот на старото јадро (Варош, Црница).
Покрај земјата што ја обработувале Примоштанците, важна стопанска гранка била и сточарството. Дополнително, се споменуваат лозја, што укажува на одреден континуитет на постарата популација. За време на Првата светска војна, оваа област, како и другите региони, доживеале тешка ситуација, особено во однос на храната. Имаше глад, умираа деца и возрасни. Со распадот на Австро-Унгарија во Првата светска војна. За време на војната, Италијанците ја окупирале општина Шибеник на 4 ноември 1918 година. Вака бил регионот Примоште од 1918 до 1921 година. бил под италијанска окупација.
Од 1960. Започнува брзиот развој на Примоштен. Студенти од Загреб (од Опсерваторијата) и есперантисти го откриваат Примоштен. Се гради есперанто камп и во текот на летото есперанто доаѓаат од целиот свет. На иницијатива на г-дин Марко Скорин организира работни акции. Се работеше на далноводот и водоводот. Се воведуваат струја, вода, телефон и се гради Јадранската магистрала (1964). Изградени се хотелите: „Радуча“ во 1966 година, „Зора“ и „Слава“ во 1968 година, „Марина Лучица“ во 1971 година, а марината „Кремик“ во 1983 година. а нешто порано е изграден и кампот „Адриатик“ (Пунта Маслина) за 3.000 кампери.
Примоштен станува едно од најубавите летни одморалишта на Јадранот. Тоа беше ера на вистински процут и развој на туристичката индустрија, која беше прекината со воените настани во нашиот регион. Феноменот туризам донесе и катастрофален демографски одлив на нашите Станови.
Татковинската војна што избувна во септември 1991 година го запре заживувањето на Примоште и Примоштенскиот крај, но ќе го најде своето вистинско место и ќе продолжи да расте на местото каде што беше насилно запрен и прекинат. За време на Татковинската војна, околу 300 млади луѓе од областа Примоште учествуваа на сите боишта низ Хрватска. За жал, додека го расчистуваше теренот од преостанатите мини, неколку години по завршувањето на војната загина Филип Гаќина, кој со крикот „И двајцата, и двајцата паднаа“ влезе во историјата на Татковинската војна.
